Verhalenestafette Nederweert

Met enthousiasme presenteren we de verhalenestafette 2024: ‘Buddy Schop helpt zijn vriend’. Bij dit initiatief van de gemeente Nederweert schrijven zeven inwoners om de beurt een stukje tekst over Buddy, die de lees- en schrijfproblemen van zijn vriend herkent. Uiteindelijk ontstaat er een inspirerend verhaal over vriendschap en begrip. Deze estafette vindt plaats tijdens de ‘Week van lezen en schrijven’ waarin laaggeletterdheid centraal staat.

De eerste bijdrage

Het eerste deel is geschreven door Henri van Mierlo uit Nederweert-Eind. Hij trapt de verhalenestafette af met onderstaande tekst.

Buddy Schop helpt zijn vriend

Het huis van Winston staat aan het einde van de straat. Het staat een beetje verscholen achter een paar grote kastanjebomen. In de zomer wordt het huis afgeschermd door alle bladeren van de bomen, maar in de winter kun je de knalrode voordeur goed zien. Buddy gaat er graag naartoe. Niet alleen omdat hij het een mooi huis vindt, maar ook omdat zijn goede vriend Winston altijd wel een mooi verhaal te vertellen heeft. Buddy en Winston kennen elkaar nu een jaar of twintig. In die tijd heeft Winston wel dertig verschillende baantjes en minstens zo veel bazen gehad. En over elke baas heeft Winston wel een verhaal. Sommige verhalen heeft Buddy al vaker gehoord, maar zoals Winston het vertelt is het iedere keer weer alsof hij het voor het eerst hoort.

Hoewel de verhalen mooi zijn, vraagt Buddy zich wel eens af hoe het komt dat Winston geen enkele baan voor langere tijd lijkt te kunnen houden. ‘Ik ben een avontuurlijk type’, zegt Winston als Buddy hem ernaar vraagt. ‘Na een tijdje heb ik het wel weer gezien en dan ga ik op zoek naar wat anders’. ‘Gelukkig is Winston erg handig’, denkt Buddy. ‘Met die gouden handjes van hem kan ie overal aan de slag’. Toch begint Buddy de laatste tijd te twijfelen aan de ware reden van de vele baantjes van Winston. In de gang bij Winston, naast de rode voordeur, zag Buddy een grote stapel ongeopende enveloppen liggen. ‘Waarom leest hij zijn post niet?’, dacht Buddy.  

De tweede bijdrage

Het verhaal is afkomstig van mevrouw Gabriele van Rijt uit Leveroy.

Een week later brengt Buddy weer een bezoek aan zijn maatje. Hij belt aan en hoeft niet lang te wachten tot Winston de deur opendoet. ‘Hey Buddy, wat een verrassing! Heb je tijd voor een kop koffie?’, begroet Winston hem. Hij doet een stap opzij om zijn vriend binnen te laten, en schuift de stapel post met zijn voet opzij. Buddy kijkt ernaar, maar zegt niets. Hij loopt langs Winston door naar de gezellige woonkeuken. Winston maakt kastjes open en dicht, en al snel zet hij twee koppen koffie neer en een schaaltje met koekjes. Hij laat zich op de stoel tegenover hem vallen en zucht diep.

‘Zo, dat is een diepe zucht’, lacht Buddy hem toe, terwijl hij een slok koffie neemt. ‘Hoe was het deze week bij je nieuwe baan?’ Winston glimlacht en neemt ook een slok. Hij denkt even na en zegt: ‘Het is een heel fijn team en ze zijn erg behulpzaam. Ik heb de pech dat mijn bril dit weekend kapot viel. Mijn collega heeft nu alle bonnen voor me ingevuld.’ Hij haalt zijn schouders op. ‘Hopelijk kunnen ze mijn bril nog maken zaterdag. Als ik een nieuwe moet bestellen duurt dat wel even.’

Buddy knikt. ‘Dat is inderdaad vervelend. Ik zie ook niet goed meer zonder mijn leesbril. Op mijn telefoon kan ik de letters groter maken, met een ouderwetse brief is dat niet zo gemakkelijk. Ben je daarom nog niet aan je enveloppen begonnen?’ Winston zucht. ‘Ik kom er niet aan toe, zonder die bril en met de drukte van een nieuwe baan.’

De derde bijdrage

Het verhaal is afkomstig van mevrouw Susan Goertz uit Ospel.

Die avond zit Buddy met zijn vrouw Leonie op de bank. Ze hebben net hun twee zoontjes van 6 en 9 jaar oud naar bed gebracht. 'Toen ik vanmiddag bij Winston was, viel me op dat er een hele berg ongeopende post lag. Dat heb ik nooit eerder zo gezien. Winston zegt dat het komt doordat zijn leesbril stuk is. Maar ik vind het toch raar', zegt Buddy tegen zijn vrouw. Leonie glimlacht en zegt: 'Ik kan me nog herinneren dat Alice daar altijd over klaagde. Zij verwerkte altijd de post en Winston keek er nooit naar om. Nu zij weg is zal hij het zelf moeten doen.' Buddy knikt en krabt zich achter zijn oor. Hij blijft denken aan de stapel post en neemt zich voor daar de volgende keer naar te vragen.

Leonie staat op en maakt zich klaar om weg te gaan. 'Waar ga jij naartoe?', vraagt Buddy. 'Naar die avond van de Stichting Lezen en Schrijven met informatie over mensen die daar moeite mee hebben. Had ik toch gezegd? Ik ben niet laat terug hoor', lacht Leonie. Na een kus gaat ze de deur uit.

Later die avond komt Leonie thuis en vertelt enthousiast over alles wat ze heeft gehoord die avond. Bijvoorbeeld dat er zeker duizend mensen in de gemeente Nederweert grote moeite hebben met lezen en schrijven. Deze mensen durven dit vaak niet te vertellen. Ze komen in de problemen wanneer ze bijsluiters van medicijnen moeten lezen, of bijvoorbeeld bij het doornemen van de post.

De vierde bijdrage

Het verhaal is afkomstig van mevrouw Anja van Mierlo-van der Heijden uit Nederweert-Eind.

Buddy voelt een schok van herkenning door zich heengaan als hij beseft dat Winston misschien met hetzelfde probleem worstelt. Winston, altijd opgewekt en vol verhalen, is overal handig in en Buddy had nooit gedacht dat hij moeite zou kunnen hebben met lezen. Maar naarmate de stapel ongeopende post in Winstons gang alsmaar groeit, begint Buddy te vermoeden dat er iets meer aan de hand is dan alleen maar een kapotte leesbril. ‘Ik moet echt met hem gaan praten’, denkt Buddy bij zichzelf.

Met enige aarzeling, maar vastbesloten, loopt Buddy de volgende dag naar het huis met de felrode voordeur. Uit de achtertuin klinken de bekende zaaggeluiden. Winston is bezig met iets in elkaar te zetten voor het Eynder Pieck Festeyn. Buddy opent de tuinpoort en laat de bel daarmee zachtjes rinkelen. Winston kijkt op van zijn werk, zijn handen nog bedekt met zaagsel.

‘Winston’, begint Buddy voorzichtig, ‘ik wil graag iets met je bespreken.’ Winston stopt met zijn werk en pakt zijn glas water. Zijn ogen verraden dat hij nieuwsgierig en alert is. ‘Die stapel post in de gang... ik heb gezien dat je die al een tijdje niet hebt aangeraakt. Zou het kunnen dat je moeite hebt met het lezen van de brieven?’ Winston verstijft even, alsof hij niet weet hoe hij moet reageren. Hij neemt langzaam een slok water en kijkt Buddy vervolgens recht in de ogen aan.
 

De vijfde bijdrage

Het verhaal is afkomstig van mevrouw Nina Vergoossen uit Ospel.

‘Waar haal je dat vandaan? Ik heb toch gezegd dat mijn leesbril kapot is. Hou er over op.’ Zijn stem trilt van woede. Winston heeft een blik in zijn ogen die Buddy nooit eerder heeft gezien. Voordat Buddy verder iets kan zeggen draait zijn vriend hem de rug toe en gaat verder met het uitzagen van een stuk van het decor voor het Eynder Pieck Festeyn. 

Buddy is met stomheid geslagen en weet niet hoe hij hierop moet reageren. Het feit dat Winston boos werd en hem de rug toekeerde vat hij op als ‘einde onderwerp!’. Toch meende hij iets te zien in de ogen van Winston dat niet in overeenstemming was met zijn stem. Was het twijfel? Twijfel om open kaart te spelen? Ze zijn al twintig jaar vrienden. Waarom zou Winston hem niet in vertrouwen nemen of is er echt niks aan de hand? 

Buddy graaft in zijn geheugen of hij ergens in die twintig jaar een herinnering heeft aan een schrijvende of lezende Winston. Hij heeft hem wel eens met een brief in zijn handen aan zijn keukentafel gezien maar hij heeft Winston nooit hardop horen lezen. ‘Ik moet mijn ogen eens opnieuw laten meten. Ik ben mijn leesbril vergeten. De letters zijn me te klein. Ja lekker een broodje gezond, doe mij hetzelfde.’ De puzzelstukken vallen op zijn plek. Hoe heeft Buddy zo blind kunnen zijn. Hij kijkt over Winstons schouder mee hoe hij, heel vakkundig, een cirkel met een diameter van 50 centimeter schuurt. ‘Dat wordt de maan’, had Winston hem verteld. Misschien moet Buddy er, net als de maan, een nachtje overheen laten gaan.

De zesde bijdrage

Het verhaal is afkomstig van mevrouw Karin Hermans-Beelen uit Nederweert.

De maan volgt Buddy als hij naar huis loopt. Volle maan... Veel mensen slapen dan slechter of dromen heviger. Die nacht krijgt Buddy dan ook een vreemde droom. Hij is aan het wandelen met Ollie, zijn Border Collie. Een mooie, lieve, zwart-witte, trouwe hond, die altijd luistert. Maar nu ineens, trekt hij zich los en rent er hard vandoor. Buddy roept hem uit volle borst en rent erachteraan. 

Ollie luistert niet en rent maar door. Bij de bibliotheek blijft hij uiteindelijk staan. Helemaal buiten adem krijgt Buddy hem weer te pakken. Hij houdt zijn riem nu goed vast en neemt Ollie mee naar huis. Maar voor ze thuis zijn, weet Ollie zich weer los te trekken en rent opnieuw naar de bibliotheek. Luid blaffend staat hij voor de deur. Buddy rent er weer achteraan. ‘Met zo'n hond blijf je wel fit’, denkt hij, ‘maar raar... dat doet-ie anders nooit’. Als Buddy de volgende ochtend wakker wordt, blijft de droom nog in zijn gedachten. Vreemd, waarom laat hem dit niet los? 

De hele dag ziet hij de hond voor zich en hij heeft niet eens een hond. Tijdens het avondeten vertelt hij zijn droom aan Leonie en dat deze maar steeds blijft hangen. Leonie snapt er ook niks van. Maar dan valt haar ineens iets in. ‘Weet je nog dat ik laatst naar een informatieavond ben geweest voor mensen die moeite hebben met lezen en schrijven?’ 

In de bibliotheek bevindt zich het 'Digi-Taalhuis’. Daar werken mensen die andere mensen helpen die moeite hebben met lezen en schrijven. Buddy is meteen enthousiast; die kunnen Winston vást ook helpen. Vastbesloten om nú werk te maken van al die gesloten enveloppen, loopt Buddy na het eten meteen naar het huis van Winston. Hij belt aan bij de knalrode voordeur, maar er doet niemand open...

De zevende bijdrage

Het verhaal is afkomstig van mevrouw Lianne Strijbos-Lagarde uit Nederweert-Eind.

Hé, dat is vreemd. Normaal gesproken is Winston altijd thuis rond dit tijdstip. Buddy loopt achterom en voelt aan de klink van de tuinpoort. Die is wel open. Als Buddy de tuin inloopt, ziet hij Winston met zijn handen in het haar aan de tuintafel zitten.  

Winston veegt een traan weg en zegt met een trillende stem: ‘Ik baal er zo van dat ik niet kan lezen en schrijven, het lukt me gewoon niet. De letters dansen voor mijn ogen, ik kom er geen wijs uit.’ Buddy pakt zijn hand en kijk in de betraande ogen van Winston. Rustig zeg hij: ’Niemand verwacht van jou dat je perfect bent, behalve jijzelf. Ik wil je heel graag helpen als jij dat goedvindt.’ Winston knikt instemmend en samen bespreken ze die avond een aantal mogelijkheden. 

De volgende dag fietst Buddy naar Winston en vertrekken ze samen naar de bibliotheek in Nederweert. Een medewerker van het Digi-Taalhuis heet ze welkom en met een kopje koffie zitten ze samen om tafel. De dame die Winston helpt is geduldig en begripvol. Winston zit met een glimlach van oor tot oor te luisteren naar wat ze voor hem kunnen doen. ‘Fijn dat ik nu echt de juiste hulp krijg! Ik heb er vertrouwen in dat het me deze keer wel gaat lukken.’

Als ze later die ochtend terugfietsen, ziet Buddy duidelijk dat Winston opgelucht is. Fijn dat zijn vriend de hulp met beide handen aangrijpt. Daar krijgt hij zelf ook een goed gevoel van. Als ze afscheid nemen van elkaar bij de rode voordeur van Winston, bedankt hij Buddy uitvoerig. ‘Graag gedaan maatje’, zegt Buddy. ‘Laten we het leven samen een beetje mooier maken!’
 

Dank aan alle deelnemers

De gemeente Nederweert bedankt alle deelnemers voor hun bijdrage aan deze verhalenestafette. De vorige verhalenestafette, ‘Merel Veld leert lezen en schrijven’, kreeg veel positieve reacties en motiveerde de gemeente en deelnemers tot het schrijven van dit nieuwe verhaal over Buddy Schop en zijn vriend. Het onder de aandacht brengen van laaggeletterdheid zorgt voor begrip en maakt het voor inwoners met lage basisvaardigheden makkelijker om hulp te vragen. Ons doel is dat iedereen mee kan doen in onze samenleving. De schrijvers hebben hier op prachtige wijze een waardevolle bijdrage aan geleverd.
 

Taalakkoord Nederweert

Een deel van onze inwoners heeft moeite met lezen en schrijven. Het Taalakkoord Nederweert bestaat uit 9 partners en heeft tot doel om dit thema bespreekbaar te maken, en de onderlinge
samenwerking te versterken. Hierdoor worden inwoners met lage basisvaardigheden beter bereikt en geholpen.

Het Taalakkoord Nederweert is een samenwerking tussen Punt Welzijn, Risse Groep, WoonIk, Centrum voor Jeugd en Gezin, Bibliocenter, Algemeen Maatschappelijk Werk, Stichting Lezen & Schrijven, Gilde Educatie en gemeente Nederweert.

Ben of ken jij iemand die moeite heeft met lezen en schrijven?
Dan bieden wij graag de helpende hand.

Neem contact op met digitaalhuis@bibliocenter.nl of via 088-2432000.